Strona główna Encyklopedia roślin Kosmos podwójnie pierzasty- najczęściej uprawiany reprezentant rodzaju Cosmos (wygląd, uprawa i pielęgnacja)

Kosmos podwójnie pierzasty- najczęściej uprawiany reprezentant rodzaju Cosmos (wygląd, uprawa i pielęgnacja)

Grzegorz Bogucki
Kosmos podwójnie pierzasty

Z roślin jednorocznych na uwagę zasługuje trochę zapomniany kosmos podwójnie pierzasty, nazywany także onętkiem, dawniej powszechnie uprawiany w ogrodach przydomowych. To bardzo dekoracyjna roślina jednoroczna, którą nie raz podziwiałem w wiejskich ogrodach. Cieszy oczy kolorowymi kwiatami, a także koperkowymi liśćmi. Dawniej widywałem tylko „tradycyjne” onętki, a dziś coraz częściej widuje się odmiany o pełnych kwiatach, rurkowatych płatkach, dwukolorowych czy też koszyczkach, przypominających formę do wypieku babeczek. Te ostatnie są bardzo ciekawe, choć u mnie jest tak, że początkowa fascynacja nowościami z czasem wypala się i zawsze wracam do tradycyjnych form. Kosmos podwójnie pierzasty idealnie nadaje się do ogrodów nieformalnych, jego „nieład” jest jak dla mnie pożądany na rabatach, tym bardziej, że kosmos kochają owady, a poza tym długo kwitnie, ciesząc oczy latem i jesienią, a więc w okresie, kiedy kwitnących roślin ubywa w ogrodzie.

Kosmos podwójnie pierzasty

Rodzina

Kosmos podwójnie pierzasty należy do rodziny astrowatych, jego kwiatostan, ma formę koszyczka, złożonego z płatków języczkowatych i rurkowatych. Rodzaj obejmuje ponad dwadzieścia gatunków, ale w ogrodach uprawiany jest przede wszystkim kosmos podwójnie pierzasty. Warto zwrócić uwagę także na inny gatunek, dostępny pod nazwą kosmos siarkowy bądź kosmos żółty (Cosmos sulphureus). Jest trochę niższy od tytułowego Cosmos bipinnatus, ale za to bardziej rozgałęziony, zwarty, a jego kwiaty mimo że mniejsze, liczniejsze, cieszące oczy ciepłymi barwami (odcienie barwy żółtej, pomarańczowej i czerwonej). Nie rozsiewa się tak jak kosmos podwójnie pierzasty, tak więc jednorazowe wysianie nasion tego gatunku nie gwarantuje corocznego kwitnienia. Warto wspomnieć także o kosmosie krwistoczerwonym (Cosmos atrosanguineus). Barwa jego kwiatów jest bardzo wyrazista, konkretna i świetnie prezentuje się w kompozycjach na balkonie i tarasie. Ten gatunek charakteryzuje się bulwiastymi korzeniami, a jego uprawa jest podobna do uprawy dalii, choć ciężko ten gatunek przechować. Odmiana ‘Chocamocha’ ma burgundowe (wiśniowe) kwiaty, których zapach przypomina zapach czekolady. Jak będę miał okazję z pewnością sprawdzę, a czekoladę, nie ma co ukrywać, bardzo lubię, choć gorzką 🙂

Występowanie

Naturalne stanowiska tych roślin występują w Ameryce Południowej i Północnej, głównie w Meksyku, choć rozpowszechnione są także w innych zakątkach świata. Dzikie łąki z udziałem Cosmos bipinnatus zapewne prezentują się zjawiskowo.

Wygląd

Kosmos podwójnie pierzasty osiąga około 80- 120 cm wysokości, choć niech nas nie dziwi, jak będzie dorastał nawet do dwóch metrów, bo i taka sytuacja może zaistnieć. Oczywiście, niższe okazy będą bardziej zwarte i będą mniej podatne na pokładanie. W sprzedaży dostępne są także niższe odmiany, poniżej 50 cm. Prezentują się one bardzo ładnie, bo są zwarte, obficie kwitną i świetnie zaprezentują się także na słonecznych, miejskich skwerach. Kwiaty delikatne, pojedyncze, złożone z kwiatów języczkowatych i rurkowatych. Średnica kwiatów około 8-9 cm, a barwa od bieli po odcienie różu, fioletu, purpury i czerwieni. Bardzo ładnie prezentują się odmiany o kwiatach dwubarwnych. W sprzedaży dostępne są także odmiany o kwiatach podwójnych, a nawet pełnych. Te ostatnie łatwiej się pokładają w wietrzne i deszczowe dni, ale nie można odmówić im wyjątkowej dekoracyjności, podobnie jak odmianom o rurkowato zwiniętych płatkach. Roślinie uroku dodają także koperkowe liście.

Kosmos podwójnie pierzasty

Kosmos podwójnie pierzasty

Kosmos podwójnie pierzasty

Okres kwitnienia

Na pięknie kwitnący kosmos podwójnie pierzasty możemy liczyć zazwyczaj od lipca, nawet do samych przymrozków. Kwitnie po około dwóch miesiącach od momentu wysiania nasion. Kosmos wysiany jesienią, zakwitnie trochę wcześniej.
Cosmos bipinnatus
Cosmos bipinnatus
Warunki uprawy
W uprawie kosmos podwójnie pierzasty nie jest absorbujący, zaproszony do ogrodu, zostanie w nim na długie lata. Preferuje stanowisko słoneczne, podłoże umiarkowanie wilgotne, średnio żyzne. W sumie jest to roślina tolerancyjna i poradzi sobie także w ubogim podłożu. Lepiej unikać zbyt żyznego i zasobnego podłoża, bo kosmos jeszcze sięgnie nam nieba :D, będzie bardziej podatny na pokładanie się, a kwitnienie raczej nie będzie obfitsze.
Pielęgnacja
Jak już wspomniałem roślina bez większych wymagań raz wysiana, będzie się ukazywać każdego roku, gdyż daje obfity samosiew. Nie obędzie się bez usuwania zbędnych siewek. Aby nie dopuścić do rozsiewania się, należałoby usuwać przekwitające kwiatostany. Zbyt wysokie rośliny można podwiązywać, palikować. Najlepiej wysiewać je w zacisznych zakątkach ogrodu, na których łatwiej zabezpieczyć je przed pokładaniem się. Jako nawożenie wystarczy dobrze przerobiony kompost.
Rozmnażanie
Nasiona najlepiej wysiać bezpośrednio w grunt (koniec kwietnia- początek maja), a po wschodzie roślin, przerwać, zostawiając rośliny co 20- 40 cm. Kosmos można także wysiać wcześniej w inspekcie, nasiona kiełkują już po kilku dniach, a na miejsce stałe wysadzamy w maju.
Zastosowanie
Kosmos podwójnie pierzasty to idealna roślina do ogrodu, gdzie pierwsze skrzypce należą do natury. Naturalistyczne, rozległe, wysokie rabaty z jego udziałem to przyjemność dla naszych oczu i raj dla owadów oraz drobnych zwierząt. Posadzony przy drewnianym płocie, idealnie będzie oddawał klimat ogrodów rustykalnych, w których nie może zabraknąć także słonecznych słoneczników, rudbekii, jeżówek, łubinu czy też groszku pachnącego. Niech nie zabraknie go w żadnym ogrodzie przydomowym, a także na działkach. Kosmos podwójnie pierzasty nadaje się także na kwiat cięty.
Cosmos bipinnatus
Cosmos bipinnatus
Cosmos bipinnatus
Cosmos bipinnatus

Powiązane posty

2 komentarze

Tamaryszek 10/20/2018 - 15:17

Kosmos zachwyca mnie nieustannie, ale tylko pojedynczy, tradycyjny. Bukiety z niego robią zawsze duże wrażenie. U mnie nigdy się sam nie rozsiał, zwykle usuwam przekwitnięte kwiaty.

Odpowiedz
Greg 12/07/2018 - 23:44

Mam podobnie i nie tylko z kosmosem. Pozdrawiam :):):)

Odpowiedz

Zostaw komentarz