872
Rozległe łany kwitnącego zawilca gajowego, to jeden z piękniejszych widoków, które możemy podziwiać przede wszystkim w lasach liściastych. W okresie wiosennym, kiedy gałęzie drzew nie są skryte w liściach, a na dno lasu dociera sporo światła, wybudza się zawilec gajowy, który w swojej liczebności, nawet przy bardzo delikatnej urodzie, z pewnością na większości z nas zrobi olbrzymie wrażenie.
W czasach beztroskiego dzieciństwa miałem okazję wędrować leśnymi dróżkami, a przy tym podziwiać łany tych kwiatów. Do dziś pamiętam jedną z takich wypraw, kiedy trafiłem na niewielkie skupisko drzew. Porastały one bardzo nierówny teren. Całość powierzchni była skryta pod gęstym dywanem zawilca gajowego. Uroku temu miejscu dodawał niewielki strumyk. Otoczony łanem kwiatów prezentował się niezwykle interesująco. Mimo że miałem kilka zdjęć z tego miejsca, niestety nie mogę ich odnaleźć, a szkoda, bo były warte pokazania.
Naturalizm m.in. takich miejsc, znalazł odzwierciedlenie w moim cienistym zakątku, w którym nie mogło zabraknąć także zawilca gajowego (Anemone nemorosa). Na kilkunastu metrach kwadratowych, nie miałem możliwości poszaleć, tak więc nie znajdziemy w nim jednogatunkowych, rozległych łanów, a jedynie mieszankę zawilca gajowego, z ziarnopłonem wiosennym, barwinkiem, poziomką, fiołkami, zawilcem żółtym.
Zawilec gajowy (Anemone nemorosa) jest przedstawicielem rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae). Jego kuzynostwo to zawilce z rodzaju Anemone. Mimo delikatnej urody, zawilec gajowy zasługuje na większą uwagę. Liczne odmiany, które uzyskano w wyniku prac hodowlanych, zachęcają do jego uprawy, dając nam większe możliwości m.in. przy zagospodarowaniu zakątków skrytych pod koronami większych roślin drzewiastych.
Anemone nemorosa jest gatunkiem rodzimym, spotykanym Europie i nie tylko, choć w wielu zakątkach bywa gatunkiem zawleczonym np. w Stanach Zjednoczonych. Gatunek osiąga niewielką wysokość (10- 20 cm) i składa się na runo leśne. Częścią podziemną rośliny jest niewielkie mięsiste, poziome kłącze, znajdujące się tuż pod powierzchnią. Rozrastający się organ podziemny, pozwala roślinie na tworzenie tak widowiskowych, rozległych łanów. Łodyga jest wiotka, liście delikatne, dłoniasto- dzielne (3- 5 listków), osadzone po trzy w okółku. Posiadają długi ogonek. Kwiatostan pojedynczy o średnicy około 2 cm, osadzony na długiej szypułce. Formy odmianowe, charakteryzują się także większym oraz pełnym kwiatostanem. Kwiaty wewnątrz białe, a na zewnątrz, mogą być mniej lub bardziej różowawe. Kwitnienie zawilca gajowego rozpoczyna się już w marciu i może trwać aż do maja. Po kwitnieniu, ukazuje się owoc składający się z wielu niełupek.
Jeżeli chcemy uprawiać zawilca w ogrodzie, powinniśmy postarać się stworzyć mu warunki zbliżone do tych występujących na naturalnych stanowiskach. Należy zauważyć, że w naturalnym środowisku zawilce występują na próchniczym, wilgotnym raczej obojętnym do lekko kwaśnego podłożu. Zawilec gajowy rosnąc pod koronami drzew, w okresie wiosennym ma szansę korzystać ze słonecznego blasku. Spokojnie może zgromadzić zapasy w kłączu, a w stanie spoczynku, skryty pod koroną drzewa, nie musi obawiać się zbytniego przesuszenia.
W ogrodzie poza gatunkiem, możemy uprawiać liczne odmiany.
Wybrane z nich to m.in.:
‘Rosea’ – odmiana charakteryzująca się różowawymi kwiatami;
‘Alba Plena’– odmiana o białych i pełnych kwiatach;
‘Amelia’– oryginalna odmiana o kwiatach zielonkawo białych, raczej pełnych;
‘Green Fingers’– oryginalna odmiana o białych kwiatach z zielonym środkiem;
‘Virescens’- niezwykle oryginalna odmiana o kwiatach, przekształconych w kępkę liści.
Zawilec gajowy jest w pełni mrozoodporną rośliną ozdobną. Gatunek możemy rozmnożyć generatywnie- poprzez nasiona. Nasiona wysiewa się po zbiorze w okresie jesiennym. Zazwyczaj Anemone nemorosa rozmnażany jest wegetatywnie, poprzez podział kłączy w czasie spoczynku. Wegetatywnie rozmnażamy także jego liczne odmiany.
Zawilec gajowy najpiękniej zaprezentuje się w półcienistych zakątkach ogrodu, uzupełniony roślinami cebulowymi i nie tylko, charakterystycznymi dla wiosennego ogrodu. Wspaniale zaprezentuje się w stylistyce leśnej, a więc paprocie, barwinek, bluszcz pospolity, to dobre uzupełnienie, podkreślające klimat miejsca. W przypadku suszy w okresie kwitnienia i wzrostu, pamiętajmy o uzupełnianiu niedoborów wody. Pamiętajmy również, aby nasadzeń nie zdominowały wszędobylskie chwasty.
Zawilec gajowy najpiękniej zaprezentuje się w półcienistych zakątkach ogrodu, uzupełniony roślinami cebulowymi i nie tylko, charakterystycznymi dla wiosennego ogrodu. Wspaniale zaprezentuje się w stylistyce leśnej, a więc paprocie, barwinek, bluszcz pospolity, to dobre uzupełnienie, podkreślające klimat miejsca. W przypadku suszy w okresie kwitnienia i wzrostu, pamiętajmy o uzupełnianiu niedoborów wody. Pamiętajmy również, aby nasadzeń nie zdominowały wszędobylskie chwasty.
Kwiaty zawilca gajowego pełnię swego piękna ukazują przede wszystkim w słoneczne dni.
